فهرست مطالب
گوگل چطور نیت کاربر از جستوجو را متوجه میشود؟ اولین الگوریتم موتورهای جستوجو که به ماشین لرنینگ و هوش مصنوعی مجهز شد چه بود؟ این غول موتورهای جستوجو، چطور میفهمد که کاربران از نتایج نمایش دادهشده راضی هستند؟
پاسخ همۀ این سؤالات را در این مقاله پیدا خواهید کرد.
قبلاً در مقالۀ زیرپوست الگوریتمهای سئو گوگل چه میگذرد، بهصورت کلی راجعبه تمام الگوریتمهای این موتور جستوجو صحبت کردیم. حالا میخواهیم به یکی از مهمترین آنها، یعنی الگوریتم رنک برین گوگل بپردازیم.
رنک برین چیست و چرا اهمیت دارد؟
احتمالاً میدانید که یکی از مهمترین نکاتی که هر سئوکار باید رعایت کند، تولید محتوایی است که مطابق نیت سرچ کاربر باشد! در اکتبر سال 2015، گوگل رنک برین را معرفی کرد که از همان زمان، به بخشی از الگوریتم هستۀ گوگل یا Google Core Algorithm تبدیل شد. یکی از وظایف رنک برین، نمایش نتایجی است که دقیقاً مطابق نیت کاربر از جستوجو باشد.
این الگوریتم، با استفاده از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning)، سعی میکند نیت کاربران از جستوجوی عبارات مختلف را شناسایی کند.
تا قبل از Rankbrain، عموم تغییرات روی الگوریتمهای گوگل بهصورت دستی و توسط مهندسان این کمپانی عظیم انجام میشد؛ اما حالا، نه اینکه دخالت انسان کاملاً از بین رفته باشد، ولی به حداقل رسیده است. این موتور جستوجو، با کمک رنک برین که از ماشین لرنینگ و هوش مصنوعی بهره میبرد، تغییرات لازم را روی صفحات نتایج اعمال میکند.
مهمترین دلیل اهمیت این الگوریتم، در آن است که آغازگر استفادۀ موتورهای جستوجو از هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ بود. ماشین لرنینگ بهتنهایی، طی سالیان گذشته، باعث پیشرفتهای بسیاری در حوزۀ IT شده است.
مهندسان گوگل، در ابتدا، این الگوریتم را با حجم بالایی از داده که از منابع مختلف گرفته شده بودند، تمرین دادند؛ پس از آن، درست مثل هر چیز دیگری که از ماشین لرنینگ بهره میبرد، رنک برین هم از دادههای جدیدی که در اختیارش قرار داده شد، یاد گرفت و خودش را تکمیل کرد.
با توجه به گسترش روزافزون AI، انتظار میرود رنک برین و الگوریتمهای مشابه در آینده، اثرگذاری بیشتری روی نتایج داشته باشند.
Rankbrain، این روزها آنقدر اهمیت دارد که گفته میشود توقف آن، تأثیری مشابه با ایندکس نکردن نصف صفحات ویکیپدیا دارد.
پس رنک برین، یکی از مهمترین بخشهای الگوریتم هستۀ گوگل است که وظیفۀ فهم نیت کاربران از سرچ را بر عهده دارد. علاوهبر این، مرتب کردن نتایج جستوجو هم از دیگر وظایف این الگوریتم محسوب میشود.
اجازه دهید برای اینکه گیج نشوید، هدف از معرفی این الگوریتم را در بخش بعدی بررسی کنیم.
هدف اولیه رنک برین چه بود و حالا چه هدفی را دنبال میکند؟
هدف اصلی از معرفی رنک برین، پردازش 15 درصد از سرچهای روزانه بود که گوگل قبلاً با آنها برخورد نداشت! یعنی در واقع، وقتی عبارتی در این موتور جستوجو سرچ میشود که گنگ بهنظر میرسد، رنک برین وارد عمل میشود و با تشخیص نیت جستوجوکننده، سعی در ارائۀ بهترین نتایج دارد.
قبل از رنک برین، گوگل هنگام مواجهه با چنین عباراتی، هر کلمه را جداگانه بررسی میکرد و پس از آن، صفحاتی که را که حداقل یکی از کلمات در آنها به کار گرفته شده بود، نمایش میداد. مثال بزنیم.
فرض کنید کسی در گوگل سرچ میکند آهنگ اگه ارومیه بشی روت ارس میکشم. مشخصاً فرد جستوجوکننده، دنبال موزیکی میگردد که نام خوانندهاش را نمیداند. قبل از اکتبر 2015 و معرفی رنک برین، ممکن بود نتایجی مربوط به شهر یا دریاچۀ ارومیه یا حتی رود ارس نمایش داده شود؛ اما با رنک برین اوضاع فرق کرد.
این الگوریتم با تطبیق عبارت جستوجوشده با کیوردهایی که از قبل با آنها آشنایی دارد (توسط ماشین لرنینگ)، نیت کاربر از جستوجو را شناسایی میکند. در رابطه با این مثال، میفهمد که فرد دنبال موزیکی مشخص است. پس قاعدتاً نتایجی که به او نمایش داده میشوند، باید حاوی یک فایل موسیقی برای دانلود یا استریم باشند؛ اما خب، کار این الگوریتم اینجا به پایان نمیرسد!
رنک برین نحوۀ واکنش کاربران به نتایج را بررسی میکند. اگر رضایت آنها جلب شود، اینطور برداشت میکند که صفحات نمایشی، مناسب عبارت جستوجوشده هستند؛ برعکس، اگر کاربر از لینکهای نمایشدادهشده راضی نباشد، رنک برین متوجه میشود که باید نتایج دیگری را نمایش دهد.
خلاصه که به این ترتیب، مشکل پردازش 15 درصد از سرچهای روزانه که عموماً با نتایج اشتباه پاسخ داده میشدند، حل شد. شاید فکر کنید که 15 درصد عدد کوچکی است؛ وقتی روزانه میلیاردها جستوجو در گوگل صورت میگیرد، 15 درصد آن هم عددی میلیونی است و مطلقاً کوچک نیست!
این کار همچنان وظیفۀ اصلی رنک برین محسوب میشود! یعنی رسیدگی به عبارات تازهای که گوگل قبلاً با آنها برخوردی نداشته است؛ اما خب این الگوریتم، پا را فراتر گذاشته و حالا نقشی بسیار مهم در جستوجوی هر عبارت ایفا میکند.
اینطور بگوییم که این الگوریتم، دو هدف اصلی دارد:
- فهم کوئریها (کلمات کلیدی)؛
- سنجش چگونگی تعامل کاربران با نتایج (میزان رضایت کاربر)
پس هدف دیگر رنک برین، بررسی این موضوع است که آیا کاربران از نتایجی که به آنها نمایش داده میشود راضی هستند یا نه؟
خوب است بدانید که این الگوریتم، آنقدر برای گوگل عزیز شد که در همان سالهای ابتدایی پس از معرفی، یکی از مسئولان عالیرتبۀ این کمپانی، اعلام کرد که رنک برین، سومین پارامتر مهم گوگل برای رتبهبندی است! موضوعی که جای بحث دارد و جلوتر در همین مقاله، راجعبه آن بیشتر صحبت میکنیم.
قبل از آن، اجازه دهید طرز کار این الگوریتم را بررسی کنیم.
الگوریتم رنک برین گوگل چطور کار میکند؟
همانطور که گفتیم، اصلیترین هدف رنک برین، فهم نیت کاربر از جستوجو، برای پردازش آن دسته از سرچهایی است که قبلاً گوگل با آنها برخوردی نداشته است؛ این را هم گفتیم که رنک برین با کمک ماشین لرنینگ، کوئریهای ناشناس را با عباراتی که از قبل با آنها آشنایی دارد تطبیق میدهد و از این طریق نیت سرچ را متوجه میشود.
بهعلاوه، رنک برین، بسته به هر کلمۀ کلیدی، اهمیت پارامترهای مختلف مثل بکلینکها، تازگی و طول محتوا، اعتبار دامنه و… را مشخص میکند؛ بعد از آن، با توجه به وزنی که به هر پارامتر داده شده است، رتبهبندی صورت میگیرد و لینک هر صفحه در جایگاهی که باید قرار خواهد گرفت.
البته که کار این الگوریتم اینجا تمام نمیشود. گفتیم که رنک برین، نحوۀ واکنش کاربران به نتایج را هم بررسی میکند. اگر همهچیز خوب بود، صفحه را به دیگران هم نمایش میدهد، اگر نه، تغییراتی اساسی در رابطه با نتایج نمایشی صورت خواهد گرفت.
ممکن است در رابطه با یک کلمۀ کلیدی مشخص، کابران از نتایجی که میبینند راضی نباشند؛ پس رنک برین تصمیم میگیرد تغییراتی در رتبهبندی اعمال کند.
مثلاً این الگوریتم تشخیص میدهد که شاید بهتر باشد اثرگذاری بکلینکها را تا 2 درصد افزایش دهد؛ سپس با بررسی نتایج، متوجه میشود که میزان رضایت کاربران پس از این تغییر، 8 درصد افزایش پیدا کرده است. پس نتیجه میگیرد این تغییر مثبت بوده و روند را حفظ میکند.
اما الگوریتم رنک برین گوگل چطور میفهمد که کاربران راضی هستند یا نه!
پارامترهایی که رنک برین از آنها برای تعیین ارزشمند بودن یا نبودن یک صفحه استفاده میکند
این الگوریتم، پارامترهای مختلفی را برای سنجش میزان رضایت کاربران از نتایج بررسی میکند.
- CTR: نرخ کلیک، یکی از پارامترهایی است که توسط رنک برین مورد بررسی قرار میگیرد. هرقدر تعداد کلیک روی لینکهای نمایش بیشتر باشد، اینطور برداشت میشود که جلب رضایت کاربر موفقیتآمیز بوده است.
- Dwell Time: منظور میزان زمانی است که کاربر، پس از ورود به هر لینک، روی صفحه صرف میکند. هرقدر کاربران بیشتر در صفحۀ موردبحث باقی بمانند و بهقولی، محتوای آن را مصرف کنند، این سیگنال به رنک برین ارسال میشود که نتیجۀ نمایشدادهشده، توانسته رضایت آنها را جلب کند.
- Bounce Rate: بانس ریت، درصد خروج کاربران از صفحات، بدون انجام هیچگونه کاری را نشان میدهد. بانس ریت بالا، نشاندهندۀ عدم رضایت کاربران است. وقتی این پارامتر بالا باشد، رنک برین تصمیم میگیرد تغییراتی در نتایج اعمال کند.
- Pogo-sticking: وقتی کاربر روی لینک اول از نتایج کلیک میکند و متوجه میشود آنچه میخواهد را در آن پیدا نمیکند، از آن صفحه خارج شده و سراغ لینک بعدی میرود. به این کار، Pogo Stick میگویند. این موضوع نشان میدهد که جستوجوکننده از نتایجی که میبیند راضی نیست؛ پس رنک برین وارد عمل میشود و تغییراتی را صورت میدهد.
پس فهمیدیم که یکی از مهمترین وظایف الگوریتم رنک برین گوگل، سنجش رضایت کاربران از نتایجی است که به آنها نمایش داده میشود. سنجش رضایت هم با بررسی 4 پارامتری که در این بخش به آنها اشاره کردیم انجام میشود.
حالا وقت آن است که یاد بگیریم سایتمان را مطابق خوشایند رنک برین بهینه کنیم.
چطور سایتمان را برای رنک برین بهینه کنیم؟ (5 روش کاربردی)
شما نمیتوانید سایتتان را برای رنک برین بهینه کنید! وقتی صحبت از پاندا و پنگوئن در میان باشد، باید محتوا و بکلینکهایتان را مطابق قوانین این دو الگوریتم سروسامان دهید؛ اما وقتی رنک برین وارد گود میشود، امکان بهینهسازی مستقیم برای آن وجود ندارد.
هدفتان را جلب رضایت مخاطب قرار دهید تا خوشایند این الگوریتم اثرگذار هم جلب شود. چگونه؟ خواهیم گفت.
1. تولید محتوای جامع و با کیفیت
یکی از مهمترین اقداماتی که میتوانید در راستای جلب رضایت کاربر و بهدنبال آن، رنک برین انجام دهید، تولید محتوایی کامل و مفصل است که به تمام جوانب یک موضوع پرداخته باشد؛ محتوایی که به همۀ پاسخهای مخاطبان پاسخ دهد و بهخوبی رضایت انها را جلب کند.
اگر محتوا متنی است، توجه داشته باشید که بهتر است مقدمه را تا حد ممکن کوتاه نگه دارید! مقدمه جایی است که مخاطب تصمیم میگیرد بماند یا برود! باید این بخش را طوری بنویسید که او را متقاعد به ماندن بکنید.
گرچه در بسیاری از مواقع، طولانی بودن محتوا ضروری است، اما اگر آن را به بخشهای کوچک تقسیم نکنید، احتمال اینکه خواننده از دیدن حجم بالای آن بترسد و کلاً آن را نخواند زیاد است. پس حتماً با استفاده از زیرتیترهای مرتبط، محتوای متنی خود را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید.
خوب است که زیرتیترها را خلاقانه بنویسید. مثلاً بهجای اینکه بنویسید ابزارهای سئو، سراغ عبارت 10 ابزار ضروری سئو که همۀ متخصصین از آنها استفاده میکنند بروید.
در کل، محتوایی که روی سایتتان قرار میگیرد، باید آنقدر خوب باشد که کاربر را تشویق به مصرف آن کند. با این کار، سیگنالی به رنک برین ارسال میشود مبنی بر اینکه این صفحه، رضایت بازدیدکنندگان را بههمراه دارد؛ در نتیجه، جایگاهی در بالای نتایج پیدا خواهید کرد.
2. بهینهسازی CTR
بالاتر هم گفتیم که یکی از مهمترین پارامترهایی که رنک برین برای سنجش میزان رضایت کاربر بررسی میکند، نرخ کلیک یا CTR است. برای بهبود CTR، باید روی بهینهسازی تایتل و متا دیسکریپشن وقت بگذارید.
در رابطه با هر دو، خوب است که احساسات مخاطب را درگیر کنید. اگر در این زمینه موفق شوید، احتمال کلیک کردن روی لینکتان بهمیزان قابلتوجهی افزایش پیدا میکند.
همچنین، تجربه و تحقیقات، ثابت کردهاند که استفاده از اعداد و پرانتز در تایتل، احتمال کلیک شدن روی آن را افزایش میدهد.
در توضیحات متا یا Meta Description، به مخاطب بگویید که چرا این صفحه ارزشمند است. خوب است که از کلمۀ کلیدی اصلی هم در این بخش بهره ببرید تا هم گوگل و هم کاربران، نسبتبه موضوع آن اطلاع بیشتری داشته باشند.
اجازه دهید که مجدداً روی استفاده از عنصر احساسات تاکید کنیم. درگیر کردن مخاطب از نظر احساسی، منجر به بهبود CTR خواهد شد.
نکته: آگاهی از برند بالا هم احتمال کلیک شدن روی لینکتان را افزایش میدهد. سعی کنید از روشهای مختلف مثل داشتن خبرنامۀ ایمیلی، Brand Awareness را بالا ببرید تا با بهبود CTR، رنک برین هم خیالش از خوشایند بودن لینک شما برای کاربر راحت شود.
3. افزایش Dwell Time و کاهش Bounce Rate
دیگر پارامترهای مهم که در سنجش میزان رضایت توسط رنک برین اندازهگیری میشوند، میزان زمانی که کاربر روی یک صفحه صرف میکند (Dwell Time) و درصد خروج از صحفه بدون انجام هیچگونه اقدام (Bounce Rate) است.
باید نهایت تلاشتان را بکنید تا Dwell Time را بالا ببرید و Bounce Rate را کاهش دهید. محتوای مفید و مفصل که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، کمک زیادی در این زمینه به شما خواهد کرد.
استفاده از تصاویر در محتوا، بولد کردن بخشهای مهم، قرار دادن لینکهای مرتبط و…، دیگر اقداماتی هستند که در این راستا مفید نشان میدهند؛ همچنین، عدم اضافه گویی و نپرداختن به موضوعات نامرتبط هم در این زمینه ضروری هستند.
4. استفاده از مجموعهای از کلمات کلیدی مرتبط در یک صفحه
در گذشته، سئوکارها برای هر کلمۀ کلیدی، حتی آنهایی که کاملاً مرتبط بودند، صفحاتی جداگانه درست میکردند؛ کاری که در حال حاضر اشتباه است.
برای هر صفحه، از مجموعهای از کلمات کلیدی استفاده کنید. آنهایی که مرتبط هستند را کنار هم قرار دهید و در یک محتوای جامع، همۀ آنها را پوشش دهید.
مثلاً دو کلمۀ کلیدی سئو لوکال و سئو محلی را در نظر بگیرید. هر دو به یک موضوع اشاره میکنند؛ پس ساخت صفحات جداگانه برای هرکدام کاری اشتباه است. باید صفحهای جامع آماده کنید که علاوهبر این دو عبارت، تمام کلمات کلیدی دیگری که مرتبط به آنها هستند یا به قول متخصصین امر، جزو ابر کلماتشان هستند را پوشش دهد.
با این کار، به رنک برین برای فهم موضوع صفحه کمک خواهید کرد؛ به این ترتیب، وقتی کاربری هدفش از جستوجو، یادگیری موضوعی مرتبط با سئو لوکال باشد، صفحۀ شما شانس زیادی برای نمایش خواهد داشت.
5. بهروزرسانی محتواهای قدیمی
راهکار دیگری که شاید بسیاری از آن چشمپوشی کنند، بهروزرسانی محتواهای قدیمی سایت است. آنها را با توجه به مواردی که تا اینجا گفتیم بهینه کنید. تایتل و متا دیسکریپشن را تغییر دهید. از ابر کلمات در خلال متن استفاده کنید. نهایت سعیتان را بکنید تا Dwell Time و Bounce Rate بهینه شوند.
در نهایت، پس از مدتی ترافیک ورودی را بررسی کنید تا متوجه شوید آیا اقداماتتان تغییری در نتایج ایجاد کردهاند یا نه؟
حالا میرسیم به پرسشی که بالاتر گفتیم به آن پاسخ میدهیم.
آیا گوگل همچنان رنک برین را سومین فاکتور مهم رتبهبندی میداند؟
نمیتوان به قطعیت گفت. حقیقت این است که گوگل معمولاً توضیح دقیق و رسمی راجعبه تغییراتش ارائه نمیکند!
اما خب، حتی اگر رنک برین دیگر سومین فاکتور مهم رتبهبندی نباشد، به هیچوجه نباید اهمیتش را دست کم گرفت. این الگوریتم انقلابی در چگونگی سنجش نتایج جستوجو بود؛ انقلابی که به گوگل کمک کرد رضایت کاربران از نتایج نمایشی را بررسی کند.
همچنین، فراموش نکنید که همچنان این الگوریتم، وظیفۀ پردازش آن دسته از سرچهایی را دارد که گوگل قبلاً با آنها برخورد نداشته است. گفتیم که روزانه میلیونها سرچ با چنین شرایطی صورت میگیرند.
بنابراین، فارغ از اینکه رنک برین چندمین فاکتور مهم رتبهبندی باشد، بسیار مهم است که خوشایند آن را جلب کنید تا صفحاتتان برای کلمات کلیدی مختلف، به جایگاههای برتر جستوجو برسند.
رضایت کاربر را جلب کنید تا الگوریتم رنک برین گوگل خوشحال شود!
همانطور که متوجه شدید، بهینهسازی برای رنک برین، برابر است با بهینهسازی محتوای سایتتان برای کاربر!
این الگوریتم، علاوهبر شناسایی نیت کاربر از جستوجو با فهم کوئریها، وظیفه دارد میزان رضایت آنها از نتایج نمایش را هم بسنجد. رنک برین این کار را با بررسی پارامترهای مختلفی انجام میدهد که در این مقاله راجعبه آنها صحبت کردیم.
از سئوکارها انتظار میرود که با الگوریتمها و عملکرد هرکدام، آشنایی کامل داشته باشند. اگر شما هم تمایل دارید یک متخصص سئو شوید، یا اگر همین حالا هم متخصص هستید و دوست دارید دانستههایتان را تقویت کنید، توصیه میکنیم در دورۀ آموزش صفر تا صد سئو شرکت کنید.