آموزش بالا بردن کیفیت عکس در فتوشاپ (جدیدترین متد 2023)

تکنولوژی آنقدر سریع پیش می‌رود که وقتی به عکس‌های چند سال قبلمان نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم کیفیت آنچنان بالایی ندارند. برای همین شاید به فکر بالا بردن کیفیت عکس در فتوشاپ یا سایر ابزارها بیفتیم. اگر عکس‌های قدیمی دارید، یا تصویری دارید که به هر دلیلی تار و بی‌کیفیت از آب درآمده، با ما دست به کار شوید تا تغییراتی در آن‌ها ایجاد کنیم.

افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ، موضوعی است که می‌خواهیم در مقاله امروز به آن بپردازیم و چم‌وخم کار را یادتان دهیم.

1) افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ با حذف نویز

وجود نویز در تصویر، یکی از شایع‌ترین دلایل پایین بودن کیفیت عکس‌هاست. این نویز به صورت دیجیتال ایجاد می‌شود و معمولا به دو صورت نویز سفید و نویز رنگی خودنمایی می‌کند. نویز سفید روی روشنایی پیکسل‌ها تاثیر دارد و در تغییری در رنگ ایجاد نمی‌کند. اما نویز رنگی مستقیماً روی رنگ پیکسل‌ها اثر می‌گذارد و کیفیت تصویر را کاهش می‌دهد. در این ماجرا، متهم ردیف اول سنسور دوربین است. اگر ISO را بالاتر از حد مناسبی تنظیم کنیم، تصویر دچار نویز می‌شود.

میزان ISO را کیفیت ساخت و اندازهٔ سنسور تعیین می‌کند. هر چه ISO را کم کنیم، حساسیت سنسور به نور کمتر شده و تصویر کم‌نویزتری به ثبت می‌رسد.  اما ایزوی پایین، نیازمند یک لنز سریع است که فقط در دوربین‌های حرفه‌ای پیدا می‌شود. اما به جای فرو رفتن در مباحث فنی عکاسی و منشأ پیدایش نویز، بهتر است به راه‌های کاهش آن بپردازیم. 

اول کاهش نویز، بعد باقی کارها!

به لطف امکانات متعدد فتوشاپ، کاهش نویز‌ عکس‌ با چند راهکار ساده امکانپذیر است. فقط حواسمان باشد که در مراحل افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ، اولویت را به همین قسمت بدهیم. یعنی در ابتدا و قبل از هرگونه ادیت و افزودن فیلتر‌های مربوط به نوردهی و تصحیح رنگ، نویز را حل و فصل کنیم. چون در غیر اینصورت، ممکن است در ادیت‌های بعدی و حفظ جزئیات تصویر، به مشکل بخوریم. برای کاهش نویز معمولاً از دو راه مرسوم استفاده می‌شود:

• کاهش نویز با استفاده از فیلتر Reduce Noise
• کاهش نویز بوسیله‌ٔ Camera Raw

روش اول: فیلتر Reduce Noise

در این روش می‌خواهیم یک Filter به تصویر اضافه کنیم و باید یک کپی از عکس اصلی بگیریم. به این ترتیب هر تغییری که ایجاد کنیم، تأثیری روی نسخهٔ اصلی ندارد و تغییر ما به اصطلاح Destructive نیست، بلکه Non-Destructive است. پس ابتدا با میانبر Ctrl+J در بخش Layers ‌تصویر اصلی را کپی یا Duplicate می‌کنیم. بعد روی نسخهٔ کپی کلیک راست و گزینه‌ٔ Convert to Smart Object را می‌زنیم.

سپس از طریق منوی بالا، Filters را باز کرده و از بخش اصلی Noise گزینهٔ Reduce Noise را انتخاب می‌کنیم.

حالا در پنجره‌ای که باز شده گزینه‌های مختلفی برای کاهش نویز می‌بینیم. کاهش نویز را می‌توان به دو صورت پایه Basic و پیشرفته Advanced انجام داد. حالت پایه، در تب Overall تعدادی اسلایدر (slider) در اختیارمان می‌گذارد و در حالت پیشرفته، تب Per Channel هم فعال می‌شود. با این تب جدید، می‌توانیم نویز را در کانال‌های رنگی مختلف به تفکیک ببینیم و آزادی عمل بیشتری در کاهش نویز عکس داشته باشیم. مثلا ممکن است بیشترین میزان نویز، در کانال قرمز (Red channel) تصویر باشد. در این حالت نویز را در همین کانال کاهش می‌دهیم و دیگر نیازی به انجام تغییرات بیشتر نیست. 

تب‌ Overall چند اسلایدر دارد که با توجه به نوع و میزان نویز آنها را تغییر می‌دهیم.

جزئیات را از قلم نندازیم!

 اسلایدر Strength میزان و شدت کاهش نویز را تغییر می‌دهد. مثلاً در نویز بالا، می‌توان اسلایدر را روی ۱۰ تنظیم کرد. اسلایدر بعدی یعنی Preserve Details روی حفظ جزئیات تصویر نقش دارد. بهتر است وقتی اسلایدر Strength را بالا می‌بریم، اسلایدر Preserve Details را روی یک عدد پایین تنظیم کنیم. افزایش بیش از حد این اسلایدر، در بسیاری موارد برعکس عمل کرده و جزییات عکس را خراب می‌کند.

گزینهٔ Reduce Color Noise هم همانطور که از نامش پیداست، به کاهش نویز رنگها می‌پردازد. مثلا در تصویر نمونه، به نظر می‌رسد که نویز در آسمان پرستاره بیشتر است. در اینجور حالت‌ها، مقدار اسلایدر را تا کاهش حداکثری نویز بالا می‌بریم. 

باید سعی کنیم فریب گزینهٔ آخر یعنی Sharpen Details را نخوریم و مقدار آنرا تا جای ممکن پایین نگه داریم. چون این آیتم در اکثر مواقع نویز را افزایش می‌دهد. در انتها روی دکمهٔ Ok کلیک می‌کنیم. همانطور که ملاحظه می‌کنید، تصویر نهایی تغییر زیادی کرده و توانستیم با حفظ جزئیات، نویز را به شدت کاهش دهیم.

روش دوم: استفاده از Camera Raw

فیلتر Camera Raw یکی از ابزارهای محبوب عکاسان در نرم‌افزار LightRoom است. Camera Raw در دل خود قابلیت حذف نویز دارد و برای افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ، فوق‌العاده کاربردی است. در ابتدا مثل روش قبل، با میانبر Ctrl+J روی نسخهٔ یا لایهٔ اصلی، یک کپی از عکسمان را Duplicate می‌کنیم. دوباره لایه‌ٔ جدید را به Smart Object تبدیل و از طریق منوی Filters ابزار Camera Raw را انتخاب می‌کنیم. حالا برای مشاهدهٔ گزینه‌های کاهش نویز، وارد بخش Details می‌شویم.

اینجا کاری با Sharpening نداریم چون به جای بهبود کیفیت، بیشتر به درد خراب کردن عکس می‌خورد! در عوض از گزینه‌های Noise Reduction و Color Noise Reduction استفاده می‌کنیم. با ورود به Noise Reduction دو اسلایدر به نام‌های Details و Contrast نمایان می‌شوند. خود Noise Reduction کمی افراطی عمل می‌کند و نتیجه‌ٔ مطلوبی در کاهش نویز نمی‌دهد. بنابراین تا جای ممکن آنرا روی مقدار کم تنظیم می‌کنیم.

حالا اگر جزییات عکس کم شد، اسلایدر Details را دستکاری می‌کنیم. این اسلایدر هم می‌تواند نویز تصویر را بدتر کند و نباید در استفاده از آن بی‌احتیاطی کرد. اگر عکس مورد نظر نویز رنگی دارد، مقدار Color Noise Reduction را بالا می‌بریم و سپس جزییات از دست رفته را با Details بر‌می‌گردانیم. اسلایدر Smoothness هم پیکسل‌های اطراف نویز را با هم مخلوط می‌کند و نتیجهٔ کار، نرمتر و طبیعی‌تر از آب در می‌آید.   

مقادیری نویز، همیشه هم بد نیست!

وجود نویز در عکس‌ها، همیشه هم چیز بدی نیست و در شرایط خاص تصویر بهتری ایجاد می‌کند. مثل زمانی که می‌خواهیم یک حالت به اصطلاح وینتِیْج Vintage یا حال و هوای قدیمی را در عکسمان ایجاد کنیم. در مواردی هم عکسی داریم که آنقدر نویز دارد که به ناچار باید نویز آن کم شود تا حس بهتری به بیننده وارد کند. در هر صورت در بهبود کیفیت عکس در فتوشاپ و کاهش نویز تصویر دقت لازم را داشته باشید تا در کم و زیاد کردن مقادیر اسلایدر‌ها زیاده روی نکنید.

2) بالا بردن کیفیت عکس در فتوشاپ با بهبود رزولوشن 

یکی از راه‌های افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ استفاده از ابزار‌های افزایش رزولوشن تصویر است. به لطف تکنولوژی‌های جدید مانند AI یا هوش مصنوعی و یادگیری ماشین(Machine Learning) افزایش رزولوشن در فتوشاپ به بهترین شکل انجام می‌گیرد. برای افزایش رزولوشن در فتوشاپ می‌توانیم از دو روش Super Resolution و Resampling استفاده کنیم. 

افزایش وضوح عکس با شیوه Resampling 

فرایند Resampling برای افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ، هم سرراست است و هم سرعت خوبی دارد. کافیست با میانبر Ctrl+I پنجره‌ٔ Resize Image را باز کنیم. سپس رزولوشن مد نظر را وارد و یکی از گزینه‌های بخش Resampling را انتخاب می‌کنیم.

پیشنهاد می‌شود از بین متد‌های موجود، متد Preserve Details 2.0 را انتخاب کنیم. این یکی از تکنولوژی‌های جدید فتوشاپ است که معمولاً رزولوشن را با حفظ جزئیات و بدون مصنوعی کردن عکس ارتقا می‌دهد. اگر Preserve Details 2.0 در بین گزینه‌های Resampling نبود، باید از طریق منوی Technology previews آن را فعال کنیم. برای اینکار منوی Preferences را با میانبر Ctrl+K باز و روی آخرین گزینه‌ یعنی Technology previews کلیک می‌کنیم. در این قسمت گزینهٔ Enable Preserve Details 2.0 را تیک می‌زنیم و Ok می‌کنیم. با این کار گزینهٔ مورد نظر در بخش متدهای Resampling نمایان می‌شود.

پس از فعال کردن متد Preserve Detailes 2.0 دوباره Image Resize را باز و پس از تعیین رزولوشن مورد نظر روی Ok کلیک می‌کنیم و تمام. عکس ما با رزولوشن بالاتر حاضر است. فتوشاپ در نسخه‌های جدید، امکانات و ویژگی‌های جالب توجهی را اضافه کرده و توصیه می‌کنیم همیشه از آخرین نسخهٔ برنامه استفاده کنید. از جمله این موارد، رفع مشکل تایپ فارسی در فتوشاپ است که در نسخهٔ ۲۰۲۲ حسابی بهتر و آسانتر شده است. 

3) افزایش وضوح عکس با شیوه Super Resolution

تکنولوژی Super Resolution در فتوشاپ از طریق Camera Raw در دسترس است و برای بالا بردن کیفیت عکس کارایی دارد. این گزینه به صورت پیش فرض فعال نیست و برای فعالسازی باید از بخش Preferences (میابنر Ctrl+K) وارد تب File Handling بشویم. 

اینجا روی دکمه‌ٔ Camera Raw Preferences کلیک می‌کنیم. در پنجره‌ٔ جدید در قسمت File Handling مانند تصویر، گزینهٔ Automatically open all supported JPEGs را برای تصاویر با فرمت JPEG انتخاب و روی Ok کلیک می‌کنیم.

حالا فتوشاپ را می‌بندیم و دوباره باز می‌کنیم. از این به بعد هر وقت عکسی با فرمت JPEG در فتوشاپ باز شود، Camera Raw به صورت خودکار اجرا می‌شود. از این پنجره روی عکس کلیک راست می‌کنیم.

 سپس روی Enhance کلیک کرده و در پنجره‌ٔ جدید گزینه‌ٔ Super Resolution را تیک میزنیم و در آخر دکمهٔ Ok  را می‌زنیم.

حالا پیش‌نمایش تصویر را انتخاب کرده و روی Open کلیک می‌کنیم تا وارد فتوشاپ بشویم. اینجاست که با مشاهدهٔ دو برابر شدن رزولوشن عکس، به قدرت هوش‌مصنوعی ادوبی پی می‌بریم. اگر هم رزولوشن بالاتری مد نظرمان بود، می‌توانیم از روش Resampling استفاده کنیم.

4) افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ با تنظیم نوردهی

به سبک و سیاق عکاسان و گرافیست‌های حرفه‌ای، بهتر است که عکس‌ها را همیشه از نظر نور‌ و رنگ اصلاح کنیم. برای افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ و انجام ویرایش‌های بعدی، این دو مرحله بسیار حیاتی‌‌ هستند. فقط حواسمان باشد که تنظیم نور، همیشه به تنظیم رنگ یا Color Grading مقدم است و باید پیش از آن انجام بشود. به این دلیل که در تنظیم Exposure، کنتراست هم تغییر می‌کند و رنگ پیکسل‌ها تا حدی عوض می‌شود.

در واقع افزایش کنتراست، باعث افزایش اشباع رنگ‌‌ها یا Color Saturation می‌شود. پس اگر رنگ را قبل از نور تنظیم کنیم و مثلاً Saturation را تغییر بدهیم، امکان تنظیم کنتراست محدود می‌شود. همین محدودیت در تنظیم کنتراست، بعد از کلی ویرایش و دستکاری، می‌تواند به کیفیت نهایی کار لطمه بزند. 

ویرایش عکس اصلی ممنوع!

برای تنظیم نور و  رنگ یا برای روتوش عکس در فوتوشاپ یا سایر کارها، باید همیشه از راه‌های Non-Destructive استفاده کنیم. یعنی به هیچ عنوان روی تصویر اصلی، آزمون و خطا نکنیم و در عوض از لایهٔ حاوی آن کپی بگیریم. همانطور که در بالا هم اشاره شد، Duplicate یا کپی کردن لایه با میانبر Ctrl+J انجام می‌شود. با این محکم‌کاری، هم عکس اصلی از دست نمی‌رود و هم یک مبنایی برای مقایسه بین نسخهٔ خام و ویرایش شده در اختیار داریم.

برای گذاشتن افکت‌های نور و رنگ، از یک Adjustment Layer استفاده می‌کنیم. این لایه به صورت مجزا در بالای لایهٔ اصلی اضافه می‌شود و دست ما را در ادیت‌های بعدی باز می‌گذارد. Adjustments Layer را مانند تصویر زیر، از پنل Layers اضافه می‌کنیم. 

همیشه بهتر است عکسی را که یک بار ادیت یا ویرایش شده، دوباره ویرایش نکنیم. ادیتور‌ها به غیر از اصلاح رنگ و نور، اصلاحات دیگری هم روی عکس انجام می‌دهند و کار را برای تغییرات بعدی سخت می‌کنند. باید سعی کنیم تا جای ممکن از عکس خام یا RAW برای ادیت استفاده کنیم. در ادامه به تعدادی از ابزار‌هایی اصلاح نور و رنگ اشاره خواهیم کرد.

افزایش کیفیت عکس با تنظیم نور  

Levels – این ابزار میزان رنج تونال (Tonal Range) را تنظیم می‌کند. کار با این ابزار خیلی پیچیده نیست. تنها نیاز داریم تا با توجه به گراف Histogram رنج نوردهی را مشخص کنیم. سایه‌ها، مید‌تون(MidTone) و روشنایی‌ها قابل تنظیم هستند و اسلایدر پایینی رنجی که در بالا تنظیم شده را به صورت یک خروجی کلی در نظر می‌گیرد و برای تنظیمات بیشتر به کار می‌آید. معمولا محدوده‌ٔ Histogram با این ابزار به صورت تصویر زیر تنظیم می‌شود. جاهایی که خالی از  اطلاعات نوری است را با تنظیم گیره‌های چپ و راست Histogram حذف می‌کنیم.

Curves – کِروز به معنی منحنی‌ها، یکی از ابزار‌های پرکاربرد در تنظیم نور و افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ است. با این ابزار می‌توانیم یک منحنی S مانند یا به اصطلاح S Curve تعریف و کنتراست عکس را حسابی بهتر کنیم. یا مثلاً شدت سایه‌ها (shadows) و روشنایی‌ها (highlights) را با گیره‌های پایینی پنل تنظیم کنیم. همانطور که در تصویر زیر مشخص است، با کمی تغییر در نمودار و کاهش میزان Fade، تصویر به مراتب شفاف‌تری بوجود آوردیم. 

Exposure – اکسپُژِر روی هایلایت‌ها(Highlights) یا قسمت‌های روشن‌ عکس تاثیر دارد و برای کاهش هایلایت‌ها و نور بیش از حد به کار می‌آید.

Brightness/Contrast – برایتنس برای روشن کردن کلی تصویر ایده‌آل است و کنتراست فاصلهٔ بین سایه‌ها تا روشنایی‌ها را به یک اندازه افزایش یا کاهش می‌دهد.

5) افزایش کیفیت عکس با اصلاح رنگ ها

Camera Raw برای فرمت‌های Raw – این ابزار عصای دست عکاسان در نرم‌افزار محبوب اَدوبی یعنی Lightroom است. Camera Raw برای عکس‌های معمولی هم جواب می‌دهد اما برای عکس‌هایی که فرمتشان RAW باشد شاهکار می‌کند. این ابزار علاوه بر اصلاح رنگ، تنظیمات مفصلی هم برای بهبود نور دارد و به نوبهٔ خود، یک پکیج کامل برای افزایش کیفیت عکس در فتوشاپ است.

Hue/Saturation – یکی دیگر از ابزار‌های جالب و کاربردی فتوشاپ برای بهبود تصویر است. با این ابزار می‌توان طیف رنگی یک عکس را به کلی عوض کرد یا فقط روی بخش خاصی از رنگ‌ها تاثیر گذاشت. مثلاً با تغییر گزینهٔ Master به Reds، می‌توانیم فقط طیف قرمز عکس را تغییر بدهیم. در این بخش، میزان Saturation و روشنایی عکس هم قابل تنظیم است.

Color Balance – کالر بالانس جزو ابزار‌های سرراست فتوشاپ برای اصلاح رنگ و بهبود کیفیت تصاویر است. از قسمت بالای این ابزار، می‌توانیم رنگ‌های هدف را از بین گزینه‌های Shadows, Midtone و Highlights انتخاب کنیم و با دستکاری رنگ‌ها، به جلوهٔ دلخواهمان برسیم. البته بهره‌برداری درست از این ابزارها، در کلام ساده است و برای یک طراح، عکاس یا تصویرساز حرفه‌ای، ماجرای رنگ‌ و نور، مبحثی فوق‌العاده جدی و مهم است. اگر شما هم به وادی عکس‌ها و تصاویر علاقمندید و قصد دارید مهارتتان را به سطح بازار کار برسانید، دوره آموزش فتوشاپ ایران‌لرن را در رادار داشته باشید.  

کلام آخر

به لطف پیشرفت‌های حیرت‌انگیز در علم هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، انجام کار‌ها در فتوشاپ بسیار آسانتر شده و کنترل بیشتری برای تغییرات در اختیار ما است. در بحث اصلاح رنگ نیز ابزار قدرتمند و معروفی مثل Camera Raw را داریم که همه جوره هوای ادیتور‌ها را دارد و آنقدر امکانات در آن گنجانده شده که در بسیاری از سناریوها استفاده از Camera Raw کافی است.

در رابطه با بالا بردن کیفیت عکس در فتوشاپ، اگر سوالی دارید یا مرحله‌ای را خوب متوجه نشدید با ما در میان بگذارید تا بتوانیم شما را بیشتر راهنمایی کنیم. همچنین، توصیه می‌کنیم برای حرفه‌ای شدن در فتوشاپ و گسب درآمد از آن، به جمع دانشجویان دورۀ جامع آموزش فتوشاپ ایران‌لرن بپیوندید.